📸 Insta360, GoPro’nun Patentlerini İhlal Etti: ABD Ticaret Komisyonu’ndan İlk Karar
ABD Uluslararası Ticaret Komisyonu (ITC) tarafından bugün açıklanan “İlk Belirleme” kararı, Çin merkezli action cam üreticisi Insta360’ın, GoPro’nun ticari ürünleriyle ilgisi bulunan bazı patentlerini ihlal ettiğini ortaya koydu. Bu karar hem kamera piyasasında rekabeti etkileyebilir hem de markaların inovasyon mücadelesini yeniden gündeme taşıyor.
⚖️ Olay ve Başvuru Süreci
2024’ün yazında GoPro, ITC’ye başvurarak Insta360’ın ABD pazarına ithal ettiği bazı modellerin, GoPro’nun sahip olduğu patentleri kullandığını iddia etti. Bu başvuru, HERO ve MAX serilerinin “SuperView”, “Virtual Lens”, “HyperSmooth” video stabilizasyonu ve “Horizon Leveling” gibi tanınmış teknolojilerini kapsıyordu.
Başvurunun ardından ITC tarafından yürütülen soruşturmada değerlendirmeler yapıldı ve bugün hâkim “İlk Belirleme” kararını açıkladı:
- Insta360, GoPro’nun tasarım patenti (D‑789,435) ile ** HyperSmooth stabilizasyon teknolojisi** (patent numaraları 10,574,894 ve 10,958,840) konularında ihlal gerçekleştirdi.
- Ancak GoPro’nun “Stabilizasyon”, “Horizon Leveling” ve diğer beş utility patentiyle ilgili iddialar, kararda bazılarının geçersiz, bazılarının ihlal edilmediği şeklinde reddedildi.
Yani Insta360’ın iki patentte haksız avantaj sağladığına yönelik tespit yapılırken, diğer iddialar henüz yeterli kanıt bulamadı.
🔍 Kararın Detayları ve Etkisi
1. Tasarım Patenti İhlali
GoPro’nun ikonik HERO kamera tasarımı, patentle korunan bir görsel dil sunuyor. Insta360’ın Ace Pro ve benzeri modelleri, bu özgün tasarıma “çok benzediği” gerekçesiyle ihlal kapsamında görüldü. Tasarım patentleri, bir cihazın dış görünümüne sahip özel koruma sağladığı için, benzer forma sahip cihazların piyasaya sürülmesi hukuken sakıncalı hâle geliyor.
2. HyperSmooth Stabilizasyon
GoPro’nun bu teknolojiye dair patentleri ( ’894, ’840 ) Insta360’ın FlowState algoritmasının “benzer işlevleri” kullandığını ispatladı. Hâkim, Insta360’ın bu teknolojiyle mekanik olarak benzer sabitleme sistemi kurduğunu tespit etti.
3. Diğer Patent İddiaları Çöktü
Insta360 cephesi, “GoPro’nun beş utility patenti geçersiz ya da ihlal edilmedi” diyerek savunma yaptı. Bu patenler arasında “Stabilizasyon”, “Distortion correction” ve “Aspect ratio dönüşümü” gibi teknolojiler yer alıyordu. Hâkim önceki kararında çoğunun yeterince geçerli kanıtla desteklenmediğini belirtti.
⏳ Ne Olacak? Sürecin Gidişatı
Bu “İlk Belirleme” nihai olmayıp, ITC tam Komisyonunun 10 Kasım 2025’e kadar vereceği nihai karara dek geçerli bir ara aşama. Nihai karar “ihlalin kapsamı”, “yasaklar” veya “yaptırımlar” konusunda şekillenecek. Örneğin, Insta360’ın Ace Pro gibi ilgili ürünlerinin ABD'ye girişine ambargo konabilir ya da HyperSmooth algoritması kullanılan modellerde değişiklik şartı gelebilir.
Bu aşamanın ardından her iki taraf da ABD Federal Dairesi Temyiz Mahkemesi'ne başvurarak kararı itiraz edebilir. Sürecin tamamı yıllar sürebilir.
🎙️ Tarafların Açıklamaları
GoPro CEO’su Nicholas Woodman şunları söyledi:
“Adil rekabet bizi daha ileri taşır, ama fikri mülkiyetimizi korumak için hukuki yollara başvururuz.”
Insta360 kurucu ortaklarından JK Liu, karara şöyle tepki verdi:
“ITC, çoğu patenti geçersiz saydı. Bu, rekabetin değil, hukukla engellemenin gelecekte etkili olamayacağının kanıtıdır.”
Ayrıca Insta360, ABD Patent Ofisi’ne bazı patentler için itiraz ettiğini, Çin’de de karşı dava açtığını belirtti. Ürünleri hâlâ ABD’de sorunsuz satışta.
🌍 Türkiye ve Global Rekabet Açısından
Bu gelişme, altyapı üretiminin patentle korunmasının dünya çapında ne kadar önemli olduğunu gösteriyor. Türkiye’de de teknoloji üreticileri, eğer patent sistemine aktif girmezlerse benzer durumlarla karşılaşabilirler. Aksi durumda tasarım kopyalamaya ve “benzer ürünler piyasaya sürmeye” zemin hazırlanabilir.
Örneğin yerli kamera/lab ürünleri, drone veya OTG aksesuar üreticileri "düşük maliyetle iç pazara girip" tasarım ihlalli ürünler çıkartabilir. Bu durumda global tazminatlar ve ihracat kısıtlamalarıyla karşılaşabilir. ITC kararı, firmaları “fikir mülkiyeti stratejisi geliştirmeye” çağırıyor.
💼 Poyra-piyasa ve Girişimciler İçin Dersler
- Patent ve tasarım stratejisi önem kazandı: Her katman (tasarım, teknoloji, algoritma) için ayrı patent gerekebilir.
- Rekabetçi piyasada koruma şart: Türkiye’de Ar-Ge merkezleri ve yerli üretim desteklenirken, yurtdışında rekabet edebilmek için patent altyapısı zorunlu.
- Uluslararası dava riskine karşı hazırlık: ITC kararı, nesiller boyu sınır aşan üreticiler için “hukuki hazırlık” önerisi gibi.
📝 Sonuç ve Özet
- ITC hâkimi Insta360’ın ABD’ye ithal ettiği Ace Pro serileri ile HyperSmooth algoritmalarında ihlal tespit etti.
- GoPro’nun tasarım ve bazı teknoloji patentleri geçerli bulundu.
- Beş utility patent iddiası ise “geçersiz veya ihlal edilmedi” olarak reddedildi.
- Karar, 10 Kasım 2025’e kadar nihai hale getirilecek.
- Insta360 açıklamasına göre ürün satışı devam ederken, hukuki süreç de devam ediyor.
Türkiye açısından bu davanın önemi büyük: “Rekabetin teknolojiyle, değil hukukla sınırlandırılması” küresel gerçeğiyle yüzleşmek ve kendi üretim gücünü artırmak gerekiyor.